W krajach dobrze rozwiniętych coaching i mentoring stają się coraz bardziej popularnymi metodami wspierającymi właścicieli biznesów. Potwierdza to opublikowany w 2012 roku raport ICF Global Coaching Study, z którego wynika, że najchętniej po pomoc coachów sięgają mieszkańcy państw Ameryki Północnej oraz Europy Zachodniej. Fakt zapotrzebowania na tego typu usługi odzwierciedla również liczba aktywnych zawodowo na całym świecie coachów, których obecnie jest blisko 48 tysięcy1.
Dla porównania, badanie przeprowadzone w tym samym roku przez BMG Research wśród brytyjskich przedsiębiorców z MŚP dowodzi, że aż 12 procent z nich w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy sięgnęło po pomoc mentorów2. Okazuje się, że obie metody cieszą się uznaniem wśród właścicieli biznesów. Dlatego postanowiliśmy przedstawić obie dziedziny i dowiedzieliśmy się czym się charakteryzują. W tym celu poprosiliśmy specjalistów z branży szkoleniowej o wyjaśnienie interesujących nas zagadnień.
Dobre rady kontra trafne pytania
Trener i coach firmy szkoleniowej ASDIMO, Iwona Kordjak wyjaśnia, że mentoring polega na merytorycznym wsparciu przedsiębiorcy z krótkim stażem przez osobę, która ma na koncie już jakiś sukces i osiągnięcia. – Jest to relacja mistrz-uczeń polegająca na udzielaniu rad, informacji oraz wskazówek przez osobę, która ma doświadczenie, umiejętności lub praktyczną wiedzę przydatne do osobistego i zawodowego rozwoju innego człowieka lub jego biznesu – mówi.
Czym zatem jest coaching? – Coaching w biznesie jest procesem dialogu coacha z jedną osobą albo z grupą, który poprzez zadawanie pytań i przeprowadzanie ćwiczeń ma wesprzeć osoby w przejściu z punktu A do punktu B. Nie poprzez doradztwo, ani szkolenia, tylko poprzez proces inspiracji, który ma doprowadzić do tego, że osoby samodzielnie znajdą odpowiedzi na ważne pytania – wyjaśnia Adam Dębowski, psycholog biznesu i współzałożyciel Instytutu Liderów Zmian.
W walce o ten sam, ostateczny cel
W mentoringu jak i w coachingu chodzi o osiąganie lepszych rezultatów w podejmowanych przedsięwzięciach i przede wszystkim o rozwój. Oprócz podobnego celu, te dwie dziedziny mają jednak ze sobą niewiele wspólnego, natomiast mogą się uzupełniać. Na czym więc polegają główne różnice między mentoringiem a coachingiem? – Bez przesady można powiedzieć, że prawie na wszystkim – wyjaśnia Iwona Kordjak i dodaje, że mimo różnic obie metody nie wykluczają się wzajemnie, a zdarza się nawet, że osoby w procesie coachingu mają swoich “mistrzów”, z którymi konsultują swoje zawodowe kroki. Adam Dębowski dodaje, że mentor musi mieć doświadczenie w branży lub obszarze biznesu, w których będzie przekazywać wiedzę uczniowi. Coach natomiast musi znać się na procesie coachingowym, czyli odpowiednim zadawaniu pytań i przeprowadzeniu ćwiczeń, aby osoba będąca w procesie samodzielnie wypracowała najkorzystniejsze wnioski.
Różnice wynikają głównie z tego jakie funkcje pełnią mentorzy i coachowie. Najczęściej mentorem dla przedsiębiorcy jest inny biznesmen. Taka osoba osiągnęła już sukces i cele, do których aspiruje mentorowany startupowiec, dlatego stanowi dla niego punkt odniesienia, wyznacza strategie działania i udziela wskazówek. Coachem natomiast jest specjalnie wyszkolony trener z nadanymi uprawnieniami, np. przez International Coaching Community. – W momencie kiedy, w procesie coachingu osoba powiedziałaby “nie wiem jak to zrobić” to coach różnymi pytaniami i ćwiczeniami próbowałby wydobyć odpowiedzi z klienta. A mentor w tym momencie, po etapie bodźcowania powiedziałby “usiądźmy, opowiem ci z mojego doświadczenia jak to może wyglądać, co mógłbyś zrobić, jakie są zagrożenia i omówimy wspólnie twoje decyzje. Nie zdecyduję za ciebie, ale poszerzę ci perspektywę patrzenia bazując na moich doświadczeniach, a ty wyciągniesz z tego wnioski” – tłumaczy Adam Dębowski.
Czy mentoring i coaching przyda się przedsiębiorcom?
Przedsiębiorcy decydują się na pomoc mentorów z co najmniej dwóch powodów. Pierwszym z nich jest chęć uniknięcia błędów i znalezienie osoby, która będzie koordynowała nasze działania. Drugim natomiast jest skorzystanie z wiedzy i zaangażowanie bardziej doświadczonej osoby, dzięki której mentorowany poznaje niejako „przepis” na sukces. Iwona Kordjak uważa, że z tą potężną dawką praktycznych porad jest on wstanie osiągnąć własne zamierzenia szybciej i efektywniej.
Adam Dębowski twierdzi, że młodzi przedsiębiorcy sięgają po wsparcie coachów, kiedy potrzebują uporządkować własne myśli i wizje dotyczące prowadzonego biznesu, a dodatkowo chcą wykrzesać większą dawkę motywacji. Ponadto celem, dla którego właściciele biznesów zatrudniają coachów jest chęć przezwyciężenie własnych ograniczeń i barier hamujących wzrost biznesu oraz wspólne przejście przez proces autorefleksji.
Rozwój umiejętności twardych i miękkich
Jakie kompetencje można rozwijać angażując do współpracy mentorów? Iwona Kordjak jest przekonana, że wszystkie te, które pozwolą osiągnąć mentorowanemu cele średnio i długoterminowe. Radzi głównie młodym przedsiębiorcom, aby właśnie zdecydowali się na wybór tej metody, ponieważ pod okiem ekspertów będą mogli pracować nad swoimi mocnymi stronami oraz rozwinąć specjalistyczne umiejętności dedykowane konkretnym branżom. – Rozwój osobisty powinien być szyty na miarę, dlatego warto zastanowić się, czy chce się pracować nad własnym potencjałem, czy może potrzebuję doradcy i przewodnika – wyjaśnia Iwona Kordjak.
Adam Dębowski natomiast wskazuje, że główny obszar nad którym warto się skupić podczas pracy z coachem to rozwój systemu własnych przekonań i wyzwolenie drzemiącego w nas potencjału. Po przebytych sesjach coachingowych, osoby biorące w nich udział powinny bardziej ufać własnym umiejętnościom, łatwiej podejmować trudne decyzje oraz wydobywać ze swojego wnętrza potrzebne odpowiedzi. – Jeśli to nazwiemy kompetencjami to powiemy, że coaching zawsze rozwija samoświadomość – mówi psycholog biznesu.
A może tak połączyć obie metody?
Korzystanie z obu metod jednocześnie zdaje się być odpowiednim rozwiązaniem, ponieważ mentoring i coaching uzupełniają się. – W coachingu przedsiębiorca bazując na swoim potencjale wypracowuje własne rozwiązania. Mentor natomiast korzystając ze swojego biznesowego i branżowego doświadczenia może i powinien dzielić się ze swym podopiecznym wiedzą i doświadczeniem, radzić mu i dawać wskazówki – dodaje Iwona Kordjak. W połączeniu obie metody mogą dać nadzwyczaj dobre rezultaty.
