Czynniki kształtujące rynek pracy
W najnowszej publikacji Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), poświęconej bieżącej sytuacji na rynku pracy, znalazł się m.in. skrót raportu ManpowerGroup „Raport Trendów 2023. Wynagrodzenia i rynek pracy”. Opracowanie zawiera 14 najbardziej aktualnych, globalnych tendencji, które ukształtują krajobraz zawodowy w kraju w 2023 r. Jednym z istotnych czynników, które muszą wziąć pod uwagę pracodawcy, jest rosnący udział generacji Z (osoby urodzone w latach 1995-2012) w grupie osób aktywnych zawodowo. Do 2025 r. „zetki” mają stanowić już 27% pracowników na świecie, a to sprawia, że na znaczeniu dla potencjalnych pracowników przybierać będą wartości, z jakimi identyfikują się firmy. Coraz większą rolę wśród zatrudnionych odgrywać też będą seniorzy, wypełniając lukę w zapotrzebowaniach rynku.
Pracodawcy powinni spodziewać się także wzrostu wagi kwestii takich jak:
zrównoważony rozwój, równowaga między pracą a życiem prywatnym, krótszy wymiar pracy, elastyczny (hybrydowy) model pracy, równość płac czy perspektywy rozwoju zawodowego. Z kolei na znaczeniu tracić będzie wykształcenie (na korzyść umiejętności oraz doświadczenia).
Rotacje i nowe rekrutacje
Jak informuje dalej ManpowerGroup, choć w 2022 r. 83% firm podniosło płace, polscy pracownicy i tak najczęściej zmieniają pracę z powodu możliwości uzyskania w ten sposób wyższego wynagrodzenia (41% wskazań). Niskie zarobki są także głównym czynnikiem demotywującym pracowników (44% wskazań). Na niekorzyść firmy przemawiają także niewłaściwy i/lub nieumiejętny styl zarządzania oraz niewykorzystanie umiejętności i talentów pracowników.
Perspektywa pracowników przekłada się na plany pracodawców, którzy w znakomitej większości planują w nadchodzących miesiącach, utrzymywać wysoką aktywność rekrutacyjną. Jak podaje Hays w swoim „Raporcie płacowym 2023”, aż 87% firm zamierza zatrudniać nowych pracowników. 37% z nich wskazuje przy tym na potrzebę znalezienia zastępstwa dla pracowników, którzy będą zmieniać pracę. 53% przedsiębiorców za główny powód planowanych rekrutacji podaje rozwój biznesu. Spodziewają się oni przy tym (72%), że wciąż aktualny będzie tzw. „rynek pracownika”, na którym konkurencja rekrutacyjna pozostanie wysoka.
Pracodawcy jako największą barierę w osiągnięciu celów strategicznych, najczęściej wskazują rosnące koszty prowadzenia biznesu (36%). Na kolejnych miejscach stawiają niedobór talentów (27%) oraz ograniczenia budżetowe (16%). Co dziesiąty respondent (11%) jako największą barierę wskazał presję płacową.
Jak czytamy w przeglądzie PARP, największą otwartością na rekrutacje wykazują się pracodawcy działający m.in. w branżach: IT, marketingowej, HR, inżynieryjnej, finansowo-księgowej, e-commerce i digital oraz hotelarskiej.
Pozytywny wpływ polityki spójności
Polityka spójności Unii Europejskiej, wspierająca równomierny wzrost gospodarczy i zrównoważony rozwój krajów członkowskich, okazała się mieć bardzo silny i pozytywny wpływ na polski rynek pracy w latach 2014-2020. Tak wynika z raportu Instytutu IDEA oraz Policy & Action Group Uniconsult pt. „Wpływ realizacji polityki spójności 2014-2020 na poziom i jakość zatrudnienia w Polsce”.
Jak czytamy w raporcie PARP, podsumowującym wspomniane wyżej badania, europejskie środki miały znaczący efekt prozatrudnieniowy, a liczba pracujących w 2021 r. wzrosła do 15 994 tys. osób. Była tym samym o 491 tys. osób większa, niż w alternatywnym i hipotetycznym scenariuszu, bez wsparcia z UE. Realizacja polityki spójności pozwoliła utworzyć łącznie ok. 55 tys. etatowych miejsc pracy (w trakcie trwania projektu i utrzymujących się w dniu 31.12.2021 r.). Ponad połowę (57%) nowo zatrudnionych pracowników stanowią kobiety.
Z opracowania wynika również, że szczególnego znaczenia dla polskiego rynku pracy nabierają megatrendy związane: z czwartą rewolucją przemysłową (innowacje, cyfryzacja, robotyzacja i automatyzacja), z przeciwdziałaniem katastrofie klimatycznej oraz ze zjawiskami społecznymi.
Najnowsze dane GUS i Eurostatu
Stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce w styczniu 2023 r. wyniosła 5,5%, wzrastając tym samym o 0,3 p.p. względem grudnia. Najwyższe wskaźniki odnotowano w województwach warmińsko-mazurskim (9,3%), podkarpackim (9,2%) i lubelskim (8,4%), natomiast najniższe – w wielkopolskim (3,1%), śląskim (3,9%) oraz mazowieckim (4,4%).
Zwiększyła się też liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy. Z końcem stycznia wyniosła ona 857,6 tys. (o 45,3 tys. więcej niż miesiąc wcześniej). Najwięcej wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej zgłoszono w województwach: mazowieckim, śląskim i dolnośląskim, a najmniej – w świętokrzyskim, opolskim i podlaskim.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w tym miesiącu 6 883,96 zł brutto.
Jak z kolei podaje Eurostat – w grudniu 2022 r. – stopa bezrobocia dla krajów członkowskich UE-27 wyniosła 6,1%, a dla strefy euro (UE-19) – 6,6%. W grudniu 2022 r. najwyższe wskaźniki bezrobocia odnotowano w Hiszpanii (13,1%), Grecji (11,6%) i Włoszech (7,8%). Natomiast najniższą stopę bezrobocia zarejestrowano w Czechach (2,3%), Polsce i Niemczech (po 2,9%) oraz na Malcie (3,2%).
W 2023 pracodawcy planują rekrutację i podwyżki wśród specjalistów i menedżerów
Startupy zbroją się w talenty IT. Najlepsi dostaną ponad 40 000 zł. Recesji nie widać?
Jak wyskalować swój zespół, nie posiadając działu rekrutacji? Kilka praktycznych wskazówek
