O potencjale gospodarki o obiegu zamkniętym, nowym, autorskim tworzywie startupu Ecopolplast, ale i o budowie startupu i udziale w EIC Accelerator rozmawiamy z jego pomysłodawczynią i dyrektorką zarządzającą, Katarzyną Pokwicką-Croucher.
Siedzibą Waszej firmy jest niewielki Lębork, oddalony od najbliższej większej aglomeracji, Gdyni, o pięćdziesiąt kilometrów. Skąd pomysł na założenie firmy w tym miejscu i czy planujecie przeprowadzkę?
Firma została zarejestrowana w Lęborku, ponieważ stamtąd pochodzi i tam wtedy mieszkała założycielka i CEO, Katarzyna Pokwicka-Croucher. Tak, docelowo siedziba firmy będzie tam, gdzie powstanie fabryka. W tej chwili finalizujemy podpisanie umowy najmu powierzchni produkcyjnej dla prototypowej linii przy Chwaszczyńskiej w Gdyni. Komercyjna, duża fabryka na pewno powstanie na Pomorzu, też w okolicach Trójmiasta.
Kto stoi za projektem Ecopolplast? Kim są członkowie zespołu?
Pomysłodawczynią i założycielką jest Katarzyna. Udziałowcy to ludzie z doświadczeniem biznesowym i inwestycyjnym oraz specjalizujący się w waste management i zielonych projektach. Z kolei zespół to uznani eksperci w swoich dziedzinach. Dla przykładu: prof. Elżbieta Piesowicz, Chief Scientific Officer, jest wiodącym specjalistą od polimerów w Europie, z dużym doświadczeniem w komercjalizacji nowych produktów; Aleksander Czajka, Chief Operations Officer, ma ogromne doświadczenie w zarządzaniu firmami produkcyjnymi, między innymi w Boryszew Automotive, największym producentem części samochodowych w Europie.
Elżbieta doÅ‚Ä…czyÅ‚a do zespoÅ‚u na samym poczÄ…tku – zostaÅ‚a nam polecona jako najlepszy specjalista od elastomerów. Z kolei na Aleksandra musieliÅ›my trochÄ™ poczekać – Katarzyna próbowaÅ‚a siÄ™ umówić z nim na spotkanie gdy zarzÄ…dzaÅ‚ Boryszew Automotive Plastics. Do spotkania nie doszÅ‚o, ale kontakt pozostaÅ‚, rozwinÄ…Å‚ siÄ™ w gÅ‚Ä™bsze rozmowy o potencjale na współpracÄ™ a zakoÅ„czyÅ‚ objÄ™ciem przez niego funkcji COO. PrzykÅ‚ad doÅ‚Ä…czenia do zespoÅ‚u Aleksandra pokazaÅ‚ nam, że budujÄ…c startup trzeba bardzo mocno rozwijać networking, bo nigdy nie wiadomo, kto z bliższych lub dalszych znajomych okaże siÄ™ nam przychylny i pomocny.
Kto i w jaki sposób wpadł na pomysł tego projektu? Jak wyglądał proces opracowywania Waszego produktu?
Na pomysł wpadła Katarzyna, po wielu latach obserwacji jak zużyte opony i wyrzucany plastik stają się coraz większym problemem dla którego nie ma zbyt wielu rozwiązań. Proces opracowywania produktu trwał kilka lat i wymagał wielu prób. Największym wyzwaniem było takie połączenie gumy i plastiku, żeby uzyskać wysoką jakość bez spoiw chemicznych. Spoiwa uniemożliwiają cyrkularność, nam bardzo zależało na materiale, który będzie funkcjonował w obiegu zamkniętym. Takie połączenie jest bardzo trudne, to trochę jak odgadywanie parunastocyfrowego szyfru: dwie odwrócone cyferki i już nic nie działa, albo materiały nie chcą się połączyć, albo nie spełniają wymogu wysokiej jakości.
Ekoelastomer produkowany jest m.in. z zużytych opon samochodowych, źródło: materiały własne Ecopolplast.
W koÅ„cu siÄ™ udaÅ‚o – nie możemy zdradzić jak, ale osiÄ…gnÄ™liÅ›my jakość, która jest na poziomie nowowytworzonych elastomerów. To znaczy, że tam gdzie dzisiaj sÄ… wykorzystywane dziewicze elastomery o zbliżonych cechach, jutro można je zastÄ…pić w peÅ‚ni cyrkularnym Ecoplastomerem.
Na jakim etapie projektu jesteście?
Jesteśmy na etapie uruchamiania pierwszej, prototypowej fabryki na skalę komercyjną. Zakładamy, że ruszymy w październiku. Produkt jest dostępny w postaci próbek, jeszcze nie posiadamy ilości do sprzedaży. Klienci z którymi rozmawiamy (od niektórych mamy już listy intencyjne potwierdzające ich gotowość do współpracy) to branża meblarska, samochodowa, sportowa oraz światowi dystrybutorzy polimerów.
PoczÄ…tki byÅ‚y bardzo trudne, ponieważ nasz projekt jest bardzo kosztochÅ‚onny – wszystkie elementy do zÅ‚ożenia linii produkcyjnej to mniej wiÄ™cej półtora miliona euro. To sÄ… standardowe elementy dostÄ™pne na rynku, takie jak do produkcji dziewiczych elastomerów, ale dość mocno modyfikowane przez nas, dostosowane do naszej formuÅ‚y. Wspomniana kwota nie obejmuje jakichkolwiek innych kosztów produkcji czy codziennego prowadzenia spółki.
JesteÅ›my dzisiaj tu, gdzie jesteÅ›my, tylko dziÄ™ki prywatnym funduszom zainwestowanym przez udziaÅ‚owców oraz grantowi z Akceleratora. Nasi udziaÅ‚owcy to klasyczny przykÅ‚ad finansowania zalążkowego w startupie – przyjaciele i znajomi, którzy wierzÄ… w ten projekt tak samo mocno jak my.
Część z nich inwestuje w inne zielone projekty, dlatego dołączenie do Ecopolplastu było dla nich kontynuacją wcześniej obranej strategii inwestycyjnej.
Jakie zastosowania ma Wasze tworzywo?
Ecoplastomer może być zastosowany wszędzie tam, gdzie wykorzystuje się elastomery o zbliżonych właściwościach mechanicznych. Czyli np: w samochodach do zderzaków, nadkoli, uchwytów na kubki; do elementów zewnętrznych placów zabaw dla dzieci; do produkcji różnego rodzaju barier drogowych, odbojników w portach i na łodziach; w meblarstwie jako elementy mebli biurowych, mebli ogrodowe, zaślepek na śrubki; do produkcji różnego rodzaju pojemników wykorzystywanych w domach: kosze na śmieci, pudła na narzędzia, altanki ogrodowe; jako elastyczne elementy w sprzęcie sportowym.
Zastosowań jest bardzo dużo i będzie jeszcze więcej, ponieważ cały czas pracujemy nad rozszerzeniem naszego portfolio produktowego.
Ile razy można przetwarzać Wasze tworzywo? Szkło można recyklingować praktycznie nieskończoną liczbę razy, jednak z plastikiem sprawa nie wygląda już tak różowo.
Według testów, które przeprowadziliśmy do tej pory, Ecoplastomer może być wykorzystany co najmniej 5 razy bez utraty pierwotnych właściwości mechanicznych. To znaczy, że jeżeli z Ecoplastomeru wyprodukujemy na przykład krzesło ogrodowe i ono po pięciu latach się uszkodzi, możemy to krzesło zmielić i wtrysnąć w nowe krzesło, które będzie dokładnie tej samej jakości co to pierwsze – ten proces można powtarzać co najmniej pięć razy. Co najmniej, ponieważ jesteśmy przekonani, że więcej cykli jest możliwe i przygotowujemy się właśnie do testów, które to potwierdzą.
Dodatkowo, mamy pomysł na to, jak nasz materiał rewitalizować w momencie, kiedy ten spadek jakości się pojawi, co też będziemy testować. Mamy nadzieję, że po testach będziemy mogli mówić, że Ecoplastomer jest nieskończonym elastomerem.
Jaki rodzaj plastiku z recyklingu wykorzystujecie – butelki PET czy raczej cienkie foliówki?
W tym momencie w naszym portfolio produktowym znajdują się elastomery z polipropylenu (PP) oraz polietylenu wysokiej gęstości (HDPE). Jak wspomnieliśmy wcześniej, cały czas pracujemy nad poszerzeniem naszego portfolio produktowego o elastomery z innych rodzajów zużytego plastiku.
Co stałoby się z plastikiem, gdybyście go nie wykorzystali?
Plastik, którego byśmy nie wykorzystali, zalegałby na wysypiskach śmieci, powoli degradując i wnikając w środowisko w postaci mikroplastiku. Jak wiemy z najnowszych publikacji naukowych, mikroplastik jest dzisiaj wszędzie, nawet na szczytach najwyższych gór. Nie wiemy jeszcze, jak tak ogromne zanieczyszczenie wpływa na nasze organizmy – ale na pewno nie jest to wpływ pozytywny, dlatego tak ważne jest, żeby obecność mikroplastiku ograniczyć do minimum. A ponieważ dzisiaj nie mamy jeszcze rozwiązań, które w ekonomiczny sposób i na masową skalę degradowałyby zużyty plastik z powrotem do związków organicznych, jedyną metodą jest maksymalne ponowne wykorzystanie plastiku, który już jest i utrzymanie go jak najdłużej w obiegu zamkniętym – i my właśnie to robimy.
Opowiedzcie proszę kilka słów o Waszych doświadczeniach udziału w EIC Accelerator. Czy nawiązaliście dzięki udziałowi w programie ważne dla Was kontakty, czy wymiar pozafinansowy tego programu był dla Was istotny?
Udział w akceleratorze EIC jest ogromnym wyzwaniem, wymaga dużego nakładu pracy całego zespołu, ponieważ zmusza do przemyślenia etapów rozwoju firmy, o których na co dzień w startupie raczej się nie myśli. Jednak dzięki temu można się naprawdę dobrze przygotować na różnego rodzaju potencjalne wyzwania. I tak, akcelerator EIC to nie tylko bezzwrotne wsparcie finansowe, ale również bezcenne wsparcie merytoryczne: darmowy coaching; pomoc w przygotowaniu się do rozmów z inwestorami; pomoc w nawiązaniu kontaktów z inwestorami oraz potencjalnymi klientami; regularne webinaria/szkolenia – wsparcie jest bardzo szerokie i solidne. Jednak chyba najważniejszym elementem bycia beneficjentem tego programu to swego rodzaju pieczęć jakości dla sfinansowanego projektu: weryfikacja i oceny są tak surowe, że faktycznie tylko najlepsi otrzymują finansowanie.
Na co wykorzystacie środki pozyskane w ramach EIC Accelerator?
Zgodnie z założeniami Akceleratora, środki będą wykorzystane na potwierdzenie, że nasza technologia sprawdzi się w skali komercyjnej – po to, żeby przyciągnąć zarówno długoterminowych klientów jak i inwestorów na dalszy rozwój. W tym roku uruchomimy fabrykę z prototypową komercyjną linią produkcyjną oraz powiększymy zespół do ok. 15 pracowników. Przeprowadzimy też dalsze testy cyrkularności Ecoplastomeru, żeby wyjść poza dotychczasowe pięć cykli. Pozostałe środki zostaną wykorzystane na testy nowych produktów i na testy wdrożeniowe w branżach, które tego wymagają, czyli np. u producentów części samochodowych. Cały czas też będziemy powiększać nasz zespół.
Polska w zakresie GOZ radzi sobie całkiem nieźle, współczynnik cyrkularności mamy lepszy niż np. Szwecja czy Norwegia. Skąd bierze się ten wynik?
Mimo że Polska ma dość dobry wynik ponownego wykorzystania surowców w porównaniu z niektórymi innymi krajami, to całkowite zużycie surowców nadal przekracza średnią unijną, więc z tej perspektywy wynik nie jest rewelacyjny.
Nie potrafimy powiedzieć z czego wynika różnica między Polską a innymi krajami. Na pewno obecny poziom obiegu zamkniętego został osiągnięty wyłącznie dzięki wspólnym wysiłkom wszystkich zaangażowanych stron. A dla dalszego rozwoju potrzebne jest połączenie prawodawstwa, które zachęca i wspiera obieg zamknięty, nowych zrównoważonych modeli biznesowych i zielonych inicjatyw, a także zwiększenie świadomości konsumentów.
Wierzymy, że polska gospodarka jest pełna potencjału dla rozwoju i wdrażania nowych technologii cyrkularnych, ograniczania zużycia materiałów pierwotnych i emisji, recyklingu już istniejących materiałów i wytwarzania z ich wykorzystaniem nowych produktów konsumenckich. Nasza firma jest jednym z ogniw w łańcuchu rozwoju gospodarki cyrkularnej w Polsce i na świecie, ponieważ oferujemy zupełnie nową kategorię elastomerów, które umożliwiają jednocześnie utrzymanie pełnego obiegu zamkniętego, redukcję odpadów i konieczności wykorzystywania paliw kopalnych.
