Czy polskie founderki i founderzy powinni bać się zjawiska zwanego VC zombie? Na ile poważny jest to problem i czy jest sposób, aby ustrzec się ryzyka inwestycyjnego zakażenia?
Fundusze zombie (powoli) rosną w siłę
Zjawisko funduszy zombie zaczyna być tematem w Polsce, choć jego skala jest jak na razie niemalże niezauważalna w porównaniu do Europie Zachodniej. Liczba aktywnych funduszy VC maleje, a wiele funduszy szczególnie tych finansowanych ze środków publicznych, zbliża się do końca okresów inwestycyjnych lub wydała już w pełni dostępne środki. Liczba transakcji na polskim rynku (za raportem PFR Venture, porównując Q1-Q3; 2023 do 2024) spadła z 338 do 113, co koreluje z ogólnymi trendami w Europie. Optymistycznym jest jednak fakt że średnia wartość transakcji analogicznym okresie urosła o 2 do 3 razy.
Istnieje ryzyko, że liczba funduszy zombie wzrośnie w Polsce w kolejnych latach, szczególnie w obliczu globalnego spowolnienia gospodarczego i rosnących kosztów kapitału oraz konkurencji w walce o najlepsze projekty. Fundusze VC w Polsce, które były zależne od publicznych programów wsparcia, mogą mieć trudności z pozyskiwaniem nowego kapitału od partnerów prywatnych, co utrudni ich dalsze funkcjonowanie. Wiele znaków zapytania powinien rozwiać rok 2025 w którym pojawią się pierwsze inwestycje funduszy wspieranych przez PFR.
Jak uniknąć pułapki?
Startupy przede wszystkim powinny dokładnie analizować aktywność funduszy VC, sprawdzając liczbę ich inwestycji w ostatnich latach i dostępność kapitału na rundy follow on. Ważne jest również zasięganie opinii founderów o danym funduszu oraz rozważenia koinwestycji w ramach 2-3 funduszy, by w ten sposób mitygować ryzyko. Programy akceleracyjne wydają się też bardzo dobrą platformą do poznawania i weryfikowania funduszy.
Polski ekosystem VC posiada potencjał, aby poradzić sobie z zagrożeniem zombie VC, ale wymaga strategicznych działań, by utrzymać zdrową dynamikę rynku. W krótkim okresie inicjatywy publiczne, mogą odegrać stabilizującą rolę oraz zapewniając kapitał dla startupów w kluczowych fazach rozwoju. Jednak wsparcie państwowe ma swoje ograniczenia dlatego konieczne jest wzmocnienie udziału prywatnego kapitału i przyciągnięcie międzynarodowych inwestorów.
Czytaj także:
